گزیده اخبار اقتصادی یك شنبه به نام مردم به كام

مدیرسا: با وجود آنكه ارز ۴۲۰۰ تومانی طبق قانون بودجه در سال ۱۳۹۸ برای تامین كالاهای اساسی ماندگار شد، اما بنظر می رسد دولت به دنبال حذف و جایگزینی آن با ارز نیمایی است كه این اتفاق درآمد قابل توجهی را نصیب دولت می كند و البته دولت اعلام نموده كه این درآمد را به جیب مردم باز می گرداند اما چگونگی بازگشت آن هنوز اعلام نشده است.
به گزارش مدیرسا به نقل از ایسنا، بررسی خبرهای روز جاری نشان از آن دارد كه عموم خوانندگان، اخباری در زمینه سود حاصل از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای دولت، ركورد زنی بورس، پرداخت یارانه، خرید و فروش های اینترنتی، واردات دام سنگین از برزیل، خاموشی در سال جاری، ضعف نظارتی بانك مركزی، حذف دلار از معاملات بین المللی و ارزش نرخ دلار را مورد بررسی قرار داده اند.
در چند روز گذشته خبر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جایگزینی آن به وسیله ارز نیمایی در اقتصاد ایران، بسیار دست به دست شد كه ایسنا طی بررسی های به عمل آمده به این نتیجه رسید كه این اقدام حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان نصیب دولت خواهدنمود و جای سوال دارد كه مقرر است با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی كه بگفته عبدالناصر همتی – رئیس كل بانك مركزی -، دارای یارانه پنهان و رانت است چگونه بار دیگر به جیب مردم باز گردد.
در این زمینه، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام نموده كه مقرر است مابه التفاوت به نحوی دیگری به زندگی مردم برگردد ولی در مورد این كه چگونه بار دیگر به جامعه تزریق شود، توافقی انجام نشده است. این مطالب در حالی بیان می شود كه تجربه سال های نه چندان دور نشان از آن دارد كه هر زمان یارانه دولتی حذف شود و قرار بر آن باشد تا به صورت نقدی مبالغی به حساب مردم واریز شود، اقتصاد ایران گرفتار نوسان شدید شده و عملاً میزان پولی كه از جیب مردم خارج می شود، بیشتر از مبالغی است كه به آنها برگردانده می شود.
از این رو بنظر می رسد حذف و بازگشت این چنینی، سودی عاید مردم نخواهد كرد و از طرف دیگر تجربه رفتارهای اینچنینی دولت همچون حذف ارز یارانه ای برای پتروشیمی ها نشان از آن دارد كه هزینه كرد درآمد از این طریق برای مردم آنچنان متناسب با درآمدهای دولت نیست و دولت از این طریق سهم قابل توجهی را برای خود ذخیره می كند.
از طرف دیگر، جای سوال دارد كه دولت چگونه می خواهد عدالت را برای پرداخت مابه التفاوت درآمد ارزی رعایت كند، برای اینكه برخی افراد اصلاً به این مبالغ احتیاجی ندارند و برخی دیگر حتی مبالغ اندكی در حد یارانه ماهیانه در زندگی آنها تأثیر بسزایی دارد.
رشد اقتصادی منفی شد
در اقتصاد ایران، دو نهاد مركز ملی آمار و بانك مركزی به اعلام آمار اقتصادی می پرداختند كه از حدود ۶ ماه گذشته بانك مركزی دیگر بعضی از آمار اقتصادی همچون رشد اقتصادی را اعلام نمی كند، در جدیدترین اعلام مركز آمار، رشد اقتصادی در ۹ ماهه سال گذشته، با افت بیشتر از هفت درصدی تا منفی ۳.۸ درصد كاهش یافته است. حال با این شرایط بنظر می رسد اگر بانك مركزی این آمار را اعلام می كرد، افت بیشتری را متصور بود. در این آمار محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۱۳۹۰ در ۹ ماهه سال ۱۳۹۷ به بیشتر از ۵، ۴۱۳ هزار میلیارد تومان با احتساب نفت رسیده كه در مقایسه با ۵، ۶۲۷ هزار میلیارد تومان سال قبل ۳.۷ درصد اختلاف دارد.
همین طور تولید ناخالص ملی بدون نفت ۴، ۳۰۳ هزار میلیارد تومان اعلام شده كه در مقایسه با دوره مشابه سال قبل كه ۴، ۳۸۷ هزار میلیارد تومان بود ۱.۹ درصد كاهش دارد.
خودنمایی بورس در تضعیف ریال
شاخص بورس تهران امروز قیمت تاریخی را برای خود به ثبت رساند، در روز جاری شاخص بورس پس از تكیه بر مسیر رشد مداوم قیمت سهام در ایام گذشته وارد كانال ۱۹۶ هزار واحدی شد و بدین سان ۲۵ فروردین ماه سال ۱۳۹۸ بعنوان روز تاریخی بازار سرمایه ایران به ثبت رسید. شاید در نگاه اول این مساله برای بازار بورس و اقتصاد بسیار خوشحال كننده باشد، اما بررسی ها نشان از آن دارد كه این رشد تاریخی تنها به واسطه افزایش ارزش سهام و به تبع آن افزایش ارزش شركت های صادراتی به ثبت رسیده است.
این اتفاق همچون شمشیری دو لبه است كه با وجود آنكه بورس را در سرمایه گذاری قوی تر نشان می دهد، نمی توان به آن افتخار كرد. این رشد شاید بتواند سرمایه خودرا به بازار سهام بكشاند، اما به سبب آنكه پشتوانه آن افزایش تولید و رونق اقتصادی نبوده و تنها به سبب تضعیف ارزش پول ملی به ثبت رسیده آنچنان دلخوری به همراه ندارد.
یارانه نقدی در حساب سرپرست خانوار
یكی از اخباری كه در هفته های پایانی هر ماه جزو اخبار پربیننده سایت های خبری و خبرگزاری ها قرار می گیرد خبر واریز یارانه است كه نود و هشتمین مرحله از پرداخت یارانه نقدی ساعت ۲۴ روز دوشنبه صورت خواهد گرفت.
دولت در حالی نخستین یارانه نقدی سال ۱۳۹۸ را روز بیست و ششم فروردین ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد كرد كه رقم آن همچنان بدون تغییر مانند ۹ سال قبل باقی مانده و از ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان تغییری نداشته است. دولت در ماه حدود ۴، ۱۰۰ میلیارد تومان بابت پرداخت یارانه نقدی و افزایش پرداختی به خانوارهای كم درآمد تأمین مالی كند كه بیشتر از ۳۶۰۰ میلیارد آن متعلق به یارانه های نقدی است.
این یارانه نقدی كه تا به امروز برای هر ایرانی بیشتر از چهار میلیون و سه هزار تومان واریز شده و شاید در هزینه جاری ما اندكی تأثیر داشته باشد، اما در مجموع بنظر می رسد هزینه های قابل توجهی برای خانوار و همراه داشته است، برای اینكه این تصمیم عاملی شد تا هزینه های قابل توجهی بر زندگی افراد افزوده شود.
اینترنت، راهی برای سود و زیان
در سال های اخیر به واسطه رشد فناوری و تكنولوژی، فضای مجازی و فعالیت ها بر بستر اینترنت رشد قابل توجهی به خود گرفته است و توانسته در زندگی عموم افراد نقش قابل توجهی ایفا كند. ورود تكنولوژی خوبی و بدی هایی با خود به همراه داشته و دارد كه از معایب آن می توان به سوء استفاده برخی افراد و كلاهبرداران اینترنتی اشاره نمود. برخی افراد در سال های اخیر با طراحی سایت های فروش كالا به اطلاعات حساب های بانكی دسترسی پیدا می كنند و از این طریق حساب آنها را تخلیه می كنند كه پیشنهاد شده برای پیشگیری از این اتفاق از سایت های معتبر كه دارای نماد الكترونیكی دارند، خرید انجام گیرد. البته در كنار این سایت ها، سایت های تبلیغ و اتصال خریدار و فروشنده در فضای مجازی وجود دارد كه متأسفانه با نوسانات صورت گرفته در اقتصاد ایران بعضی از فروشندگان قیمت محصولات خودرا بسیار پرت تر از قیمت منطقی بازار اعلام می كنند كه این مساله سبب شده قیمت در بازارهای مختلف آنچنان مشخص نباشد.
واردات سنگین وزن ها به بازار گوشت
در سال قبل به دنبال نوسانات بازار ارز قیمت محصولات خوراكی روند صعودی به خود گرفت و بازار گوشت قرمز از این قاعده مستثنی نبود، برای كنترل بازار روش های متعددی در پیش گرفته شد كه از آنها می توان به واردات گوشت تازه، گوشت منجمد، عرضه دولتی گوشت و واردات دام زنده سبك اشاره نمود كه هیچكدام از این روش ها آنچنان تأثیری بر بازار نداشت و تنها واردات دام زنده اندكی بر بازار تأثیرگذار بود. حال با این شرایط رئیس سازمان دامپزشكی كشور در بازدید از چند كشتارگاه در چابهار و كنارك اعلام نموده علاوه بر دام سبك وارداتی از اروپا در آینده نزدیك دام سنگین از برزیل به كشور وارد خواهد شد.
این خبر در حالی منتشر می شود كه در چند روز اخیر با وجود آنكه مجلس شورای اسلامی ارز ۴۲۰۰ تومانی را برای واردات كالاهای اساسی همچون گوشت در بودجه سال جاری نگه داشت، دولت در اقدامی واردات گوشت قرمز را از ارز ۴۲۰۰ تومانی بی نصیب گذاشت. حال جای سوال دارد كه واردات دام سنگین بر اساس ارز ۴۲۰۰ تومانی یا ارز نیمایی محاسبه می شود كه این تفاوت قیمت تمام شده گوشت دام سنگین را بسیار متفاوت تمام می كند.
خاموشی نداریم اما رعایت كنید
سال قبل به واسطه بارش كم باران و افزایش دمای كشور میزان مصرف برق در تابستان رشد قابل توجهی گرفت و عاملی شد تا ساعت كار ادارات تغییر كند و در كنار آن بر جدول برنامه ریزی شده برای قطعی احتمالی برق داده شد. با این شرایط دولت مصمم شد تا سال ۱۳۹۸ با ارتقای سیستم تولید و توزیع در شرایطی فراهم آورد كه قطعی برق وجود نداشته باشد كه با عنایت به بارش شدید در ایام گذشته و ایجاد سیلاب بنظر می رسد خاموشی برنامه ریزی شده امسال در كشور رخ ندهد. در این رابطه سخنگوی صنعت برق كشور اعلام نموده به دنبال بارش های اخیر و توسعه تولید نیروگاه های برق آبی پیش بینی می شود كه امسال خاموشی برنامه ریزی شده ای نداشته باشیم.
همین طور محمودرضا حقی فام با تاكید بر این كه با عنایت به برنامه ریزی ها انتظار می رود مدیریت بخش ها در تمام بخش ها مورد توجه قرار گیرد، اظهار داشت: برمبنای برآوردهای صورت گرفته ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ مگاوات نسبت به سال قبل توان نیروگاه های آبی در پیك افزایش یافته است.
ضعف بانك مركزی در نظارت
در ایام اخیر بحث تغییر پایه پولی و مباحث در رابطه با نظام پولی و بانكی كشور بسیار مطرح شده و در این زمینه كارشناسان معتقدند كه اضافه برداشت بانك ها از بانك مركزی سم مهلكی است و این مساله نشان از ضعف نظارتی بانك مركزی است، البته ضعف نظارتی بانك مركزی را می توان در دیگر مسائل بانكی جست و جو كرد و عمده این مساله در بررسی پرونده تخلف بانك سرمایه و حسین هدایتی كاملاً مشهود بود برای اینكه برای یك پسربچه هشت ساله در حدود ۲۴۰ حساب در یك بانك گشایش شده بود.
حذف دلار زود است
در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد یك دفعه تصمیم بر آن گرفته شد تا دلار از معاملات تجاری حذف و یورو جایگزین آن شود، در آن زمان آنچنان تحریمی اقتصاد ایران را تهدید نمی كرد اما در شرایط فعلی تا حدودی شرایط متفاوت می باشد و استفاده از دلار برای ایران از طرف آمریكا تحریم شده است، در آن زمان كارشناسان معتقد بودند كه یورو آنچنان قدرت و ثبات اقتصادی ندارد كه بتواند جایگزین دلار قرار بگیرد، حال با این شرایط رئیس اتاق بازرگانی استان كرمانشاه حذف دلار از معاملات بین المللی را تصمیمی عجولانه می داند.
با این شرایط قیمت دلار در معاملات روز جاری بانك ها با كاهش ۱۰۰ تومانی به ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است، بانك ها امروز (۲۵ فروردین) هر دلار آمریكا را ۱۳ هزار و ۱۱۰ تومان و هر یورو را ۱۴ هزار و ۸۲۱ تومان خریداری می كردند. قیمت خرید دلار در روز گذشته در بانك ها ۱۳ هزار و ۳۴۴ تومان و یورو ۱۵ هزار و ۸۴ تومان بود.
این در شرایطی است كه صرافی های مجاز بانك مركزی امروز قیمت خرید هر دلار آمریكا را ۱۳ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت فروش آنرا ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام نموده اند كه نسبت به روز گذشته كاهش ۱۰۰ تومانی داشته است. قیمت خرید یورو باز در این صرافی ها ۱۵ هزار و ۲۰۰ تومان و قیمت فروش آن ۱۵ هزار و ۳۰۰ تومان اعلام شده است كه نرخ یورو باز نسبت به روز گذشته با كاهش همراه بوده است.