گزارش مدیرسا؛ سخنان عجیب رئیس كل درباب نرخ ارز!

مدیرسا: حرف های دوگانه رئیس کل بانک مرکزی درباب نرخ ارز در شرایطی بیان می شود که قیمت ارز همچنان روند صعودی دارد؛ در حالی که او قبل از این گفته بود که بانک مرکزی نرخ را به ۲۰ هزار تومان رسانده است.
به گزارش مدیرسا به نقل از مهر، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی همچنان بر این باور است که با گفتار درمانی می توان قیمت ارز و بازار را کنترل کرد؛ غافل از این که بنظر می رسد بانک مرکزی هیچ وقت نقش بازارسازی خودرا در بزنگاه ها خوب ایفا نکرده است و به ویژه در هفته های اخیر، باوجود این که او از نقش پررنگ این بانک در ثبات بخشی به بازار می گوید، اما نوسانات نرخ باز هم بدون پایه و اساس و حداقل برمبنای فضایی خارج از عرضه و تقاضا شکل می گیرد. مروری بر بازار ارز ظرف ماه های گذشته حکایت از آن دارد که قیمت ارز در بازار با نوسانات جدی روبرو است و بااینکه نرخ تا ۲۰ هزار تومان هم پایین آمده بود و در معاملات فردایی، قیمت چشم اندازی کاهشی داشت؛ اما مجدد نرخ به آستانه ۲۳ هزار تومانی رسیده و روند رو به رشد آن، بیش از یک هفته است که متوقف نشده و همچنان به مسیر صعودی خود ادامه می دهد.رئیس کل ۱۹ اردیبهشت: نرخ ارز را به ۲۰ هزار تومان رساندیم و سیر نزولی ادامه دارد۱۹ اردیبهشت ماه بود که عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری، کاهش نرخ ارز ظرف روزهای پیش از آنرا به مثابه یک افتخار بزرگ برای خود دانست و اذعان داشت که بانک مرکزی نرخ را به ۲۰ هزار تومان رسانده و به صراحت اعلام نمود که سیر نزولی نرخ ارز ادامه می یابد. اما این سخنان رئیس کل، چند روزی بیشتر دوام نیاورد و درست در آستانه ثبت نام وی بعنوان یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری، نرخ مجدد در بازار رو به افزایش گذاشته و الان که حدود ۱۲ روز از سخنان وی در برنامه گفتگوی ویژه خبری گذشته است، نرخ دلار حدود ۳ هزار تومان بالا رفته است و همتی همچنان معتقد می باشد که دلار در بازار خریداری ندارد؛ ضمن این که او همچنان بر نقش بازارسازی بانک مرکزی تاکید دارد و بر این باور است که ارز در بازار خریداری ندارد و تنها خریدار آن بانک مرکزی است که در نقش بازارساز وارد شده است.رئیس کل ۳۰ اردیبهشت: نرخ فعلی در بازار ارز حاصل بازارسازی بانک مرکزی استاین سخنان رئیس کل بانک مرکزی که روز گذشته در جمع فعالان بازار سرمایه اعلام شده، به این نکته تاکید دارد که نرخی که اکنون در بازار قابل رؤیت است، حاصل بازارسازی بانک مرکزی بوده و دلار نیمایی اکنون با نرخ ۲۰ هزار تومانی هم خریداری ندارد؛ در صورتیکه پشت پرده این سخنان بنظر می رسد فقط هیجانات او در روزهای کاندیداتوری است. حال سوال اصلی این است که اگر بانک مرکزی نقش بازارسازی خودرا به خوبی ایفا کرده، چطور باید ظرف مدت ۱۲ روز نرخ ارز ۳ هزار تومان افزایش را تجربه کرده و روند رو به رشد آن، همچنان ادامه یابد؛ به ویژه این که معاملات فردایی نرخ های بالاتر از آنچه که در بازار رد و بدل می شود را هدفگذاری می کنند.پیش بینی نرخ ارز ۱۷ هزار تومانی چطور به ۳۰ هزار تومان ختم شد؟البته این خطا یک دفعه دیگر هم در محاسبات بانک مرکزی رخ داده بود که اتفاقاً عبدالناصر همتی، آنرا در برنامه گفتگوی ویژه خبری باز هم تکرار کرد و آن اینکه، تصور بانک مرکزی این بود که در شهریورماه سال گذشته، نرخ دلار از ۱۷ هزار تومان بالاتر نرود، اما این نرخ به ۳۲ هزار تومان رسید که البته او دلیل اصلی اش را فشار حداکثری آمریکا ضد اقتصاد ایران می داند؛ موضوعی که بارها و بارها بهانه سوءتدبیرهای بانک مرکزی در موارد مهمی همچون کنترل نقدینگی و تورم و حتی کنترل بازار ارز قرار گرفته است. در عین حال نکته اصلی در سخنان رئیس کل بانک مرکزی در خصوص این که دلار در نیما خریدار ندارد این است که با باز شدن پروسه استفاده از ارز صادراتی برای واردات، خیلی از واردکنندگان ترجیح می دهند تا بجای این که دلار را کمی ارزان تر از نرخ دلار صادراتی ها خریداری کنند و در مقابل، برای تائید پرونده های خود حداقل ۴۵ روز را در صف انتظار بمانند، دلار را با نرخ بالاتری از صادرکنندگان خریداری نمایند و در مقابل، مدت زمان کوتاهتری را در انتظار تائید پرونده خود از طرف بانک مرکزی سپری کنند؛ چونکه به هر حال خرید ارز از نیما مشکلات خاص خودرا دارد و زمان ماندگاری در صف نیما، تقریباً زبانزد عام و خاص است.بازارسازی یا تخریب گری؟حال سوال اساسی این است که اگر بانک مرکزی هدایت نرخ ارز در بازار را به عهده دارد، پس این افزایش نرخ به چه دلیلی در حال انجام می باشد و آیا برنامه های بازارساز دقیق نبوده و با خلل مواجه می باشد یا این که اگر این برنامه ها کاربردی است، پس دولت می خواهد که نرخ ارز را در بازار بالا برد؛ به هر حال داستان هر چه که باشد، این نوسان کارنامه عملکردی بانک مرکزی را در ایفای نقش بازارسازی به یک تخریب گر بازار تنزل می دهد.
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان این که نرخ ارز در اقتصاد ایران متأثر از برخی عوامل اقتصادی مانند وضعیت تراز تجاری کشور و برخی عوامل غیراقتصادی مانند تحریم ها، سفته بازی و تقاضای کاذب در بازار است، اعلام نموده که پیش بینی ها از شرایط فعلی و پیش روی حرکت اقتصاد کشور بگونه ای است که میزان اثر عوامل غیراقتصادی در تعیین نرخ ارز به حداقل خواهد رسید.
وی به این نکته هم اشاره کرده که این مساله سبب شده علاوه بر کاهش تقاضاهای کاذب و سفته بازی در بازار، قسمتی از منابع ارزی که بصورت سپرده های فردی و شخصی خارج از شبکه بانکی نگهداری می شوند هم در حال بازگشت به چرخه جریان اقتصاد است.
رئیس کمیسیون اقتصاد مجلس اظهار داشت: این روزها دو عامل کاهش تقاضا و ورود دلارهای شخصی به چرخه اقتصاد موجب کاهش نرخ دلار به سمت یک قیمت تعادلی شده، اما گزارش هایی رسیده است در خصوص این که دست هایی می کوشند از روند منطقی کاهش قیمت دلار جلوگیری کنند؛ این در حالیست که تقویت ارزش پول ملی در کنار مدیریت تورم، اولویت اصلی همه بانکهای مرکزی در دنیا است و اکنون هم مجلس به موضوع افزایش نرخ ارز ورود کرده و گزارش ها در حال پیگیری است.
وی اضافه کرد: مجلس برمبنای عرضه و تقاضای بازار و سیستم در رابطه با احکام برنامه ششم توسعه که نرخ ارز را نرخ شناور مدیریت شده تعیین کرده است، مسیر حرکت اقتصادی کشور را دنبال می کند؛ اما به هر حال مطمئن هستیم که نرخ ارزی که الان در کشور هست هیچ تناسبی با واقعیت های اقتصادی کشور ندارد و قسمتی از نرخ ارز به سبب تقاضاهای کاذب، فضای روانی و سیاسی و تحریم ها باید کاهش پیدا کند و کمتر از این باشد.
به هر حال باید منتظر ماند و دید که آیا بازارساز در هفته پیش رو، فکری برای نرخ ارز خواهدنمود و آیا برنامه منسجم تری را برای این بازار اعمال خواهدنمود یا بیشترین وقت صرف تشکیل جلسات انتخاباتی و رایزنی برای کسب رأی بیشتر خواهد بود.