یك پژوهشگر هشدار داد با فرونشست باید از زلزله های ۴ ریشتر هم بترسیم!

به گزارش مدیرسا یک پژوهشگر سوانح طبیعی اظهار داشت: اگر قبلا نگران ریزش ساختمان ها در زمین لرزه های ۶ ریشتر و بیشتر بودیم، حالا ترک های به وجود آمده از محل فرونشست زمین روی ساختمانهای روستایی و شهری سبب شده تا نگران بروز زلزله هایی با شدت ۴ ریشتر باشیم؛ محمدجواد بلورچی همین طور بیان کرد که رفسنجان، قطب پسته ایران به سبب فرونشست سالیانه ۳۰ سانتی متری به کانون تولید زغال پسته تبدیل گشته است.
به گزارش مدیرسا به نقل از ایسنا، چالش فرونشست زمین، بیخ گوش شهرها و روستاهای کشور قرار دارد و نمونه هایی از تاثیر فرونشست بر واحدهای مسکونی در مناطق خشک و نیمه خشک همچون اصفهان دیده می شود؛ هرچند بعد از انتشار اخباری در خصوص تخلیه شهرک نیروی هوایی اصفهان به سبب موضوع فرونشست، این مساله تکذیب و اعلام گردید که ترک های عمیق خانه های این شهرک به سبب بازسازی نشدن ساختمان های آن و قدمت حدود ۵۰ ساله این منازل بوده است.

نیمی از روستاها مقاوم سازی شده است
با این وجود نمی توان، چالش مخاطراتی همچون زلزله، سیل و فرونشست را تکذیب نمود و در این خصوص خانه های روستایی بیش از واحدهای شهری از خطرات سوانح طبیعی گرفتار لطمه می شوند. البته از حدود حدود ۴۰ هزار روستای بالای ۲۰ خانوار در کشور با اجرای طرح هادی تا حالا ۲۱ هزار روستا نوسازی و مقاوم سازی شده که شامل ۵۲ درصد خانه های روستایی کشور می شود. طبق اعلام مسئولان بنیاد مسکن سال ۱۴۱۰ جشن مقاوم سازی خانه های روستایی در کشور اجرا شود.
با وجود تلاشهای انجام شده کارشناسان هشدارهایی نسبت به خطر تاثیر سوانح طبیعی بر ساختمانهای مسکونی روستایی می دهند؛ تا جایی که محمدجواد بلورچی ـ پژوهشگر مخاطرات طبیعی ـ گفته است: اگر قبلا نگران ریزش ساختمان ها در زمین لرزه هایی با شدت ۶ ریشتر و بیشتر بودیم، حالا ترک های به وجود آمده از محل فرونشست زمین روی ابنیه روستایی و شهری سبب شده تا نگران بروز زلزله هایی با شدت ۴ ریشتر باشیم تا ساختمان ها فرو نریزند.

قطب پسته ایران به کانون زغال پسته تبدیل گشته است
وی در سومین گردهمایی معاونان عمرانی استانداری های سراسر کشور اظهار داشت: رفسنجان در استان کرمان که روزی قطب تولید پسته ایران بود حالا به سبب فرونشست ۳۰ سانتی متری زمین در سال به کانون تولید زغال پسته تبدیل گشته است. دشت قزوین نیز هم اینک سالانه حداقل ۲۵ سانتی متر نشست می کند و همه این موارد به سبب برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و صنعتی است.
در این گردهمایی همین طور امیرحسین گرکانی ـ رییس پژوهشکده سوانح طبیعی وابسته به بنیاد مسکن با اشاره به ضرورت برنامه ریزی استانها برای کاهش مخاطرات و سوانح طبیعی و ارتقای ایمنی ساخت ساز واحدهای مسکونی اظهار داشت: ایران از نظر مخاطرات و سوانح طبیعی جزو ۱۰ کشور اول دنیاست و از ۴۴ سوانح مهم شناخته شده تا حالا ۳۳ مورد در ایران تجربه شده اند.
وی اظهار داشت: بیشترین خسارات ثبت شده در ایران مربوط به سیل، زلزله و توفان است و تغییرات جدید اقلیمی نیز سبب شده تا خطر خشکسالی حیات روستاهای ایران را تهدید کند. حالا ۴۵ درصد از پهنه ایران در معرض خشکسالی حاد قرار گرفته که عمده مناطق درگیر با خشکسالی دارای جمعیت روستایی هستند.
بگفته وی در امتداد تدوین سند کاهش مخاطرات طبیعی، از این پس تمامی طرح های عمرانی کشور باید پیوست کاهش خطر و سوانح طبیعی داشته باشند. یعنی برنامه های عمرانی باید حتما به مقاومت دربرابر سوانح طبیعی توجه داشته و ضریب ایمنی بالایی در مقابل مخاطرات پیرامون داشته باشند.
گرکانی افزود: در قالب این سند، تمامی اموال منقول و غیر منقول دستگاه های اجرائی کشور باید بیمه شوند. از طرف دیگر بزودی برنامه ویژه ای برای ورود، حمل، نگهداری و امحای مواد خطرناک از طرف هیأت دولت مورد بررسی قرار می گیرد تا ضریب مقاومت مناطق شهری و روستایی در مقابل مخاطرات انسان ساز افزایش یابد.
رییس پژوهشکده سوانح طبیعی کشور اشاره کرد: تا حالا ۵۶ نوع مخاطره انسان ساز در ایران شناسایی شده است که باید برای مقاومت در مقابل آنها برنامه ریزی نماییم.

هم حالا ۹۷ درصد ایران دارای گسلهای خطرناک است
همین طور محمدجواد بلورچی در این گردهمایی با اشاره به انواع سوانح طبیعی در ایران اظهار داشت: هم اینک ۹۷ درصد از پهنه ایران دارای گسل های خطرناک و مستعد بروز زلزله است. همین طور حدودا تمامی ایران با خطر بروز سیلاب قرار دارد ولی تازه ترین خطر زیست محیطی که حیات کانونهای جمعیتی در ایران را تهدید می کند، خطر فرونشست زمین است.
بلورچی افزود: بیش از ۴۲۰ دشت ایران گرفتار فرونشست حاد شده اند که اغلب آنها در کنار تأسیسات شهری و برون شهری هستند.
این پژوهشگر مخاطرات طبیعی اظهار داشت: بیش از ۶۰ دریاچه و تالاب ایران در سال های اخیر یا خشک شده اند و یا در معرض خشکسالی قرار دارند. از طرف دیگر سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی موجب بروز پدیده بسیار خطرناک خودسوزی زمین در بعضی مناطق فلات مرکزی ایران شده است.
بلورچی با اعلان اینکه بروز ۴ میلی متر فرونشست زمین در دنیا یک بحران طبیعی شمرده می شود اضافه کرد: تهران سالانه ۱۷ تا ۳۶ سانتی متر نشست می کند. در مشهد نیز شدت فرونشست زمین به ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر در سال رسیده و فرونشست زمین در اطراف نیشابور موجب ایجاد ترک های عمیقی به طول ۴۰ کیلومتر روی سطح زمین شده است.
وی خواهان توجه استانداری ها به ممانعت از برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی و هماهنگی تمامی دستگاه های اجرائی برای ایمن سازی واحدهای مسکونی روستایی و شهری شد.

منبع: