به گزارش مدیرسا، بررسی آخرین گزارش ماهانه عملکرد ۱۴ شرکت بورسی در صنعت زراعت نشان داده است فروش شیر خام در خلال ۵ ماهه نخست سال جاری با تولید ۳۲۱ هزار تن از ۷ هزار میلیارد تومان عبور کرده است.
خبرگزاری مهر؛ گروه اقتصاد _ علی فروزانفر: بعد از انتشار گزارش پیشین که به بررسی عملکرد ۱۴ شرکت بورسی فعال در گروه «زراعت و خدمات وابسته» در بخش تولید و فروش گاو و گوساله نر می پرداخت، این دفعه نوبت به بررسی عملکرد همین شرکت ها در عرصه تولید و فروش شیر خام در ۵ ماهه اول سال جاری رسیده است. 
در حالی که در گزارش قبلی، آمار ۱۱ هزار و ۵۶۹ رأس دام تولیدی و حدود ۹ هزار و ۹۸۶ رأس فروخته شده با درآمد ۴۲۸ میلیارد تومانی محور تحلیل بود، این گزارش نشان میدهد فروش بالاتر از ۳۲۱ هزار تن شیر خام با میانگین نرخ ۲۲ هزار و ۴۰۰ تومان به ازای هر کیلو، درآمدی فراتر از ۷ هزار میلیارد تومان را برای این شرکت ها به ثبت رسانده است. 
اختلاف فاحش مبلغ فروش دام و شیر، به روشنی بیان کننده آنست که بخش عمده تمرکز فروش این شرکت ها بر شیر خام است و گوساله نر سهم کوچک تری از سبد درآمدی آنها دارد. 
بررسی تغییرات تولید، فروش و نرخ هم نشان میدهد جابه جایی های مهمی در رتبه بندی شرکت ها در بخش مبلغ فروش روی داده که بخش عمده آن ناشی از تفاوت کیفیت محصول و شرایط عرضه بوده است. 
در این گزارش با کنار گذاشتن ارقام فروش گوساله نر و تمرکز بر بازار شیر خام، تصویر شفاف تری از ستون اصلی درآمد دامپروران بورسی به دست می آید؛ ستونی که نه تنها بر حجم بالای تولید بلکه بر نرخ های فروش متنوع و کیفیت محصول هم استوار است. 
در ادامه، آمار و تحلیل فروش شیر در ۵ ماهه اول سال جاری به تفکیک شرکت ها ارائه می شود. 
زشریف با تولید ۴۳ هزار تن شیر پیشتاز، اخشان با ۲۰۰۰ تن در آخر لیست
در ۵ ماهه نخست امسال، ۱۴ شرکت بورسی فعال در حوزه دامپروری و حاضر در گروه «زراعت و خدمات وابسته» مجموعاً بیش از ۳۲۱ هزار تن شیر خام تولید کردند.
تولیدکنندگان بالای ۳۰ هزار تن
بررسی آمار تولید شیر به تفکیک تولیدکنندگان نشان می دهد، ۴ شرکت برتر نیمی از کل تولید شیر – ۱۶۰ هزار تن – را به خود اختصاص داده اند. 
در صدر این لیست، کشت و دامداری شریف آباد (زشریف) با ۴۲٬۶۶۶ تن و کشت و دامداری فکا (زفکا) با ۴۱٬۵۶۰ تن قرار دارد. 
پس از آن کشت و دامداری قیام اصفهان (زقیام) با ۳۸٬۰۶۳ تن و کشت و دامداری گلدشت نمونه اصفهان (زگلدشت) با ۳۷٬۸۳۵ تن قرار دارند. 
تولیدکنندگان ۱۰ تا ۳۰ هزار تنی
رده میانی تولیدکنندگان شامل ۸ شرکت زیر است که با تولید بالاتر از ۱۵۱ هزار تن شیر، ۴۷ درصد تولید را به خود اختصاص دادند. 
دامداری تلیسه نمونه (تلیسه) با ۲۲٬۷۳۹ تن، 
کشت و صنعت دشت خرم دره (زدشت) با ۲۱٬۶۱۸ تن، 
کشاورزی و دامپروری فجر اصفهان (زفجر) با ۱۹٬۵۹۸ تن (شامل ۶۲۰ تن شیر بز)، 
کشاورزی و دامپروری ملارد شیر (زملارد) با ۱۸٬۰۹۲ تن، 
شیر و گوشت زاگرش شهرکرد (زشگزا) با ۱۸٬۰۶۴ تن، 
کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور (زبینا) با ۱۷٬۶۳۴ تن، 
کشاورزی و دامپروری مگسال (زمگسا) با ۱۶٬۹۱۴ تن و 
کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت (زکشت) با ۱۶٬۹۱۳ تن. 
تولیدکنندگان زیر ۱۰ هزار تن
کمترین میزان تولید هم به شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با ۷٬۴۹۹ تن و اخشان خراسان (اخشان) با ۲٬۲۴۱ تن متعلق می باشد.
میانگین نرخ فروش
در ۵ ماهه نخست امسال، شیر تولیدی این ۱۴ شرکت بطور میانگین به قیمت ۲۲ هزار و ۴۰۰ تومان به ازای هر کیلو فروخته شده است. 
در این میان، شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با نرخ ۱۹ هزار و ۸۰۰ تومان در پایین ترین سطح قرار گرفت و کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور (زبینا) با نرخ ۲۴ هزار و ۸۰ تومان بیشترین میانگین نرخ فروش را ثبت نمود. 
اختلاف نرخ ها که ناشی از کیفیت چربی و پروتئین، وضعیت بار میکروبی و شرایط حمل است، سبب شده برخی شرکت ها با وجود مقدار فروش کمتر، جایگاه بالاتری در رده بندی مبلغ فروش کسب کنند. 
فروش بالای ۷ هزار میلیارد تومانی دامپروران بورسی در ۵ ماهه نخست
در ۵ ماهه نخست امسال، ۱۴ شرکت بورسی فعال در صنعت زراعت و خدمات وابسته مجموعاً بالاتر از ۷ هزار میلیارد تومان از محل فروش شیر خام درآمد کسب کردند که بالاتر از ۵۶ درصد آن تنها به ۵ شرکت متعلق می باشد.
فروش کمتر از ۱۰۰ میلیارد تومان
در گروه شرکتهای با فروش کمتر از ۱۰۰ میلیارد تومان، تنها نام اخشان خراسان (اخشان) دیده می شود که در این دوره ۴۶ میلیارد تومان فروش ثبت کرده است.
فروش بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان
گروه میانی با فروش بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان، شامل شرکتهای زیر است: 
شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس (زپارس) با ۱۴۸ میلیارد تومان، 
کشاورزی و دامپروری ملارد شیر (زملارد) با ۳۷۲ میلیارد تومان، 
کشاورزی و دامپروری مگسال (زمگسا) با ۳۷۶ میلیارد تومان، 
کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت (زکشت) با ۳۸۰ میلیارد تومان، 
شیر و گوشت زاگرش شهرکرد (زشگزا) با ۴۰۱ میلیارد تومان، 
کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور (زبینا) با ۴۰۸ میلیارد تومان، 
کشاورزی و دامپروری فجر اصفهان (زفجر) با ۴۴۳ میلیارد تومان و 
کشت و صنعت دشت خرم دره (زدشت) با ۴۹۸ میلیارد تومان. 
فروش بالای ۵۰۰ میلیارد تومان
رده بالای ۵۰۰ میلیارد تومان هم در اختیار ۵ شرکت بزرگ بازار قرار دارد. 
کشت و دامداری تلیسه نمونه (تلیسه) با ۵۱۱ میلیارد تومان، 
کشت و دامداری قیام اصفهان (زقیام) با ۸۰۹ میلیارد تومان، 
کشت و دامداری گلدشت نمونه اصفهان (زگلدشت) با ۸۱۸ میلیارد تومان، 
کشت و دامداری شریف آباد (زشریف) با ۹۰۴ میلیارد تومان و 
کشت و دامداری فکا (زفکا) با ۹۶۰ میلیارد تومان. 
این پنج شرکت در مجموع بالاتر از ۴٬۰۰۰ میلیارد تومان فروش داشتند که معادل ۵۷ درصد کل فروش صنعت است. 
مقایسه رده بندی مبلغ فروش با جدول میزان فروش نشان میدهد بخش عمده جابه جایی هایی که در رتبه بندی شرکت ها روی داده، ناشی از تفاوت نرخ فروش هر کیلو شیر است؛ نرخی که برمبنای خاصیت هایی همچون درصد چربی و پروتئین، بار میکروبی و هزینه حمل و نقل تعیین می شود و نه نرخ اسمی اعلامی خود شرکت ها. 
رشد بالای ۶۰ درصدی فروش در ۳ شرکت
مقایسه عملکرد این شرکت ها نسبت به زمان مشابه در سال قبل نشان میدهد که در ۵ ماهه نخست امسال، نه تنها میزان تولید و تعداد فروش، بلکه نرخ هر کیلو شیر خام هم در اکثر شرکت ها بالا رفته و این رشد ترکیبی، مبلغ کل فروش را بطور شایان توجهی بالا برده است. 
در بخش تغییر تولید، بیشترین رشد متعلق به کشت و دامداری قیام اصفهان (زقیام) و کشت و دامداری گلدشت نمونه اصفهان (زگلدشت) با ۱۴ درصد و بعد از آن کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت (زکشت) با ۱۲ درصد رشد است. 
شرکت های زشگزا با ۷ درصد، زفکا با ۸ درصد، زبینا و زپارس هر دو با ۴ درصد و کشاورزی و دامپروری فجر اصفهان (زفجر) با یک درصد در سطوح پایین تر رشد تولید قرار گرفتند. 
در شاخص مقدار فروش، رتبه های برتر همان ترتیب تغییر تولید را حدودا تکرار می کنند؛ زقیام و زگلدشت با ۱۴ درصد، زکشت با ۱۳ درصد و زشگزا با ۸ درصد درصدرند. 
اما عامل کلیدی جهش درآمدها، رشد نرخ فروش هر کیلو شیر بوده است. بیشترین افزایش نرخ در ارتباط با کشت و صنعت دشت خرم دره (زدشت) با ۵۲ درصد، بعد از آن زبینا و زمگسا هر ۲ با ۴۸ درصد، زفکا با ۴۶ درصد، تلیسه نمونه (تلیسه) با ۴۶ درصد، زشگزا با ۴۶ درصد و اصفهان کشت (زکشت) با ۴۶ درصد ثبت شده است. 
این رشد نرخ فروش مستقیم تحت تاثیر کیفیت چربی و پروتئین شیر، بار میکروبی و کرایه حمل بوده و منعکس کننده نرخ های عملیاتی واقعی است نه نرخ اسمی اعلامی شرکت ها. 
ترکیب این سه شاخص (تغییر تولید، تغییر فروش و تغییر نرخ) سبب شده رشد مبلغ کل فروش در بعضی شرکت ها به اوج برسد. 
صدر جدول درصد رشد کل مبلغ فروش به زکشت با ۶۵ درصد رشد متعلق می باشد و بعد از آن زقیام و زگلدشت هر دو با ۶۳ درصد، زفکا با ۵۹ درصد، زشگزا با ۵۸ درصد و زبینا با ۵۵ درصد دیده می شوند. 
شرکت هایی نظیر زمگسا (۵۱ درصد)، زفجر (۴۷ درصد) و زپارس (۳۸ درصد) رشد کمتری داشته اند که عمدتا ناشی از محدود بودن همزمان رشد تولید و فروش در کنار نرخ های متوسط تر است. 
به طور کلی، آمار نشان میدهد که حتی شرکت هایی با تولید نسبتاً ثابت، در اثر رشد نرخ هر کیلو توانسته اند درآمدهای شایان توجهی ثبت کنند و همین عامل مهم ترین محرک جابه جایی رتبه ها نسبت به سال قبل بوده است. در سوی دیگر، شرکت هایی که رشد تولید و فروش را با نرخ های بالاتر ترکیب کرده اند، جهش های خارج از متوسط صنعت را تجربه کرده اند. 
جدول زیر جزییات این گزارش را در یک نگاه در اختیار شما می گذارد. ستون تغییر، درصد تغییر نسبت به زمان مشابه در سال قبل را نشان میدهد. 

